Nie wątpię, że jeśli ktoś zajmuje się – czy to zawodowo, czy hobbystycznie – poszukiwaniem w gruncie rzeczy (przepraszam, sam znajdę drzwi), to z pewnością cieszy go, jeśli znajdzie coś ciekawszego od puszek po piwie. Raczej trudno się spodziewać odnalezienia na polu części klasycznego samochodu.
A jednak – takie właśnie znalezisko odkopano w okolicach miejscowości Klimontów w woj. świętokrzyskim. Ocena wizualna nie pozostawia złudzeń – pojazdem, który z owych elementów korzystał, był wojskowy Polski Fiat 508 Łazik. Poszukiwacze odnaleźli m.in. silnik, skrzynię biegów, chłodnicę i szereg mniejszych elementów, jak choćby prądnicę.
fot. Świętokrzyska Grupa Eksploracyjna / Stowarzyszenie Historyczno-Eksploracyjne Kohorta
Na tym koniec dobrych informacji
Jak podaje serwis ZwiadowcaHistorii.pl, osoby które odnalazły części Fiata chciałyby, aby elementy te trafiły do jakiegoś muzeum lub posłużyły do rekonstrukcji kompletnego pojazdu. Obawiam się jednak, że w obu tych przypadkach potrzebne byłyby elementy w lepszym stanie niż to, co udało się wykopać z ziemi.
Może znajdzie się muzeum skłonne wystawić na widoku ubłocony silnik Fiata jako ciekawostkę, ale rekonstrukcja jest tu w zasadzie niemożliwa – już po zdjęciach widać, że stan znalezionych części jest bardzo zły. Wszelkie działania mające na celu np. oczyszczenie elementów z ziemi i błota sprawią, że wiele z nich nie zostanie – na pewno nie tyle, by nadawały się do czegokolwiek. Może tylko do zwymiarowania, by na tej podstawie coś wykonać od nowa – choć mam tu na myśli głównie elementy galanterii czy np. chłodnicę.
fot. Świętokrzyska Grupa Eksploracyjna / Stowarzyszenie Historyczno-Eksploracyjne Kohorta
Należy też zwrócić uwagę na fakt, że wśród znalezionych przedmiotów nie ma choćby tego najważniejszego – ramy. A bez oryginalnej ramy odtwarzany kawałek po kawałku pojazd i tak zapewne zostałby uznany za replikę, nawet jeśli udałoby się znaleźć, zrekonstruować i zastosować więcej elementów.
Polski Fiat 508 Łazik – garść informacji
Samochód, którego pełna nazwa to Polski Fiat 508 III/W Łazik, powstał na potrzeby Wojska Polskiego. Skonstruowano go na bazie modelu cywilnego, 508 III Junak. W sumie zbudowano ok. 1500 egzemplarzy, każdy z nich napędzany był litrowym silnikiem PZInż 117/Fiat 108 o mocy wynoszącej 24-35 KM (zależnie od źródła informacji). Relatywnie niewysoka masa własna (760 kg) tego mierzącego nieco ponad 3,1 m długości pojazdu pozwalała na rozpędzenie się do 100 km/h.
Trochę to wszystko smutne
Człowiek się naszuka, nakopie, naschyla i natarga, by wydobyć taką ciekawostkę, a potem i tak może się okazać, że będzie problem, co z tym zrobić dalej. Oczywiście nie życzę takiego losu poszukiwaczom, ale boję się, że taki właśnie może być.
Obym się mylił.
Zdjęcie główne: Mateusz Włodarczyk – www.wlodarczykfoto.pl, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
